Çocuklara ve Ergen Bireylere Cinsel Eğitim Nasıl Verilir?
Çocuklara ve Ergen Bireylere Cinsel Eğitim Nasıl Verilir?
Cinsellik birçok anne babanın, hatta öğretmenlerin bile yok saymayı tercih ettiği bir konudur. Bunun en önemli nedenlerinden biri, cinsel eğitimin seks eğitimi ile karıştırılmış olmasıdır.
Toplum olarak sağlıklı nesiller yetiştirmek; bedensel, ruhsal, zihinsel, sosyal ve cinsel yönden kendisi ve çevresi ile barışık bireyler yetiştirmekle mümkündür. Bu konuda yürütülmüş pek çok araştırmada anne babaların çoğunun üreme ve cinsiyet konusunda çocuklara küçük yaşta bilgi vermeyi savunduğunu, fakat yine aynı kişilerin çocuklarına hiçbir bilgi vermemiş olduğu görülmüştür. Bunun temel nedeninin, anne babalarının konuyu nasıl ele alacaklarını bilemeyişlerine dayandığı düşünülmektedir. Çekingenlikleri, yaşamın bu doğal parçasını küçük yaşta öğrenmenin sakıncalı etkileri olabileceği düşüncesinden çok, bu konudaki bilgisizliklerden ve konunun onları tedirgin etmesinden kaynaklanır. Örnek birkaç cümle ise şöyledir;
- ‘Bu işi nasıl açıklayacağımı bilemiyorum’
- ‘Acele etmeme gerek yok, nasıl olsa öğrenir’
- ‘Bunu anlatırken hangi kelimeleri kullanmam gerektiğini bilmiyorum’
Anne babanın, kendisinin bu konudaki çekingenliği bilgi vermeyi hep yarına bırakma eğilimi doğurduğu gibi, çocuğun bu konudaki sorularının da yanıtsız kalmasına yol açmaktadır.
Çoğumuz cinsiyet ve üreme konusunda, anne babalarımız tarafından yeterince eğitilmemiş olmamızın zorluklarını yaşamış olabiliriz. Buna rağmen bu yanlış tutumu kendi çocuklarımıza karşı sürdürmekte de direniriz. Kendimizi rahat hissetmediğimiz bir konuda çocuğumuza yardımcı olmamız oldukça güçtür.
Zaman içerisinde cinsellik ‘tabu’ haline gelir, giderek düşünmek bile yasaklanır. Çocuk böylece susar, soru sormaktan vazgeçer ve görünüşte bu konulara ilgi göstermez. Ancak içinde cevaplanmamış birçok soru durur. Bu durumda en büyük tehlike, bu soruları daha ‘bilgili’ bir arkadaşın cevaplamasıdır. Cevaplanıldığı sanılan her soru, içeriği yanlış ve eksik pek çok bilgili beraberinde getirir. Peki öyleyse doğru tutum ne olmalıdır?
Anne babalar, ilk sorularla çocukları 3-4 yaşlarındayken karşılaşırlar. Genel prensip olarak açıklamalar sade bir diller, dürüst bir şekilde ve bilimsel kaynaklardan yararlanılarak yapıldığı takdirde gelecekte karşılaşılabilecek olası zorluklar yaşanmayacaktır. Ancak çocuğa bir anda bilgi yüklemesi yapmak doğru olmayıp, çocuk için kafa karıştırıcı olabileceği dikkate alınarak kademeli bir şekilde verilmedir.
Çocuğunuz soru sorduğunda cevap verin.
- ‘Büyüdüğünde sana söylerim’ ya da ‘Sen nereden duyuyorsun böyle şeyleri’ diyerek onu engellemeyin. Çocuğunuz bir daha soru sormayabilir ve güvenilir olmayan kaynaklardan yanlış bilgiler öğrenebilir.
- Çocuğunuza soru sorması nedeniyle memnun olduğunuzu belli edin ve ‘ Bu soruyu sorduğun için teşekkür ederim’ diyerek onu ödüllendirin.
Döllenme ve doğum hakkında konuşurken şüpheli, belirsiz veya gerçek olmayan ifadeler kullanmayın.
- Çocuğunuz insanlar hakkında öğrenmek isterken hayvanları örnek olarak vermeyin.
- Bu kafa karıştırıcı ve baştan savmacı bir tutumdur.
Çocuğunuz soru soracak kadar büyükse, doğru yanıtları ve doğru sözcükleri öğrenecek kadar da büyüktür.
- Çocuğun ne sorduğunu anladıktan emin olduktan sonra doğrudan sorulan soruya yanıt verin.
- Çok fazla bilgi veriyor olmaktan korkmayın. Hazır olmadığı bilgileri eleyip unutacaktır.
- Çok uzun, karmaşık cevap, bir daha soru sorma konusunda hevesini kıracaktır. Bundan kaçının.
- Fakat konuştuğunuzun bir çocuk olduğunu da unutmayın ve aşırı kitabi bilgiler vermekten kaçının.
- Örneğin çocuk, kızlar ve oğlanlar arasındaki farkları sorduğunda bir kitap açarak ayrıntılı cinsel anatomi bilgileri vermeyin. Çocuk gözle görülür farkları görmek ister. Bu durumda sadece kızların vajinası, oğlanların penisi olduğunu ve erişkin yaşa geldiklerinde kızların göğüslerinin büyüdüğünü, erkeklerin ise sakallarının çıktığını söyleyebilirsiniz.
- Bilgilendirirken yaşına uygun resin ve kitaplar kullanınız.
- Çocuk soru sormasa bile öğrenmesi için fırsatlar yaratın. Örneğin televizyon programlarından ya da hamile bir arkadaşınızdan yola çıkarak bebeklerin nasıl olduğunu ve nasıl doğduğunu anlatabilirsiniz.
